„Szkolenie: Zarządzanie odpadami, nieefektywnościami i śladem środowiskowym w miejscu pracy. Szkolenie zakończone egzaminem nadającym kwalifikacje."

Dzień 1 - Teoria i Praktyka z walidacją umiejętności: 08:00 – 18:00 | 10 godzin zegarowych

08:00 – 09:30 (Teoria) Mechanizmy powstawania nieefektywności w codziennej pracy – zachowania i mikroprocesy pracownika

1. Czym jest nieefektywność operacyjna i dlaczego powstaje głównie na poziomie codziennych, prostych czynności wykonywanych przez pracownika.
2. Rola pracownika niezależnie od działu i stanowiska: jak codzienne decyzje, drobne czynności i sposób organizacji pracy wpływają na koszty, zużycie materiałów, energii i ogólny ślad środowiskowy organizacji.
3. Pojęcia podstawowe:
   • odpad operacyjny – działania lub materiały, które nie tworzą wartości,
   • strata ukryta – trudne do zauważenia elementy obniżające efektywność,
   • zasobooszczędność – optymalne wykorzystanie materiałów, energii, czasu i narzędzi.
4. Ślad środowiskowy pracownika i organizacji — czym jest, jak powstaje oraz w jaki sposób można go ograniczać poprzez świadome działania na poziomie pojedynczego stanowiska pracy.
5. Dlaczego zasady efektywnego gospodarowania zasobami dotyczą każdego stanowiska — od pracy fizycznej, przez zadania administracyjne i operacyjne, aż po obowiązki kierownicze i specjalistyczne.
6. Najczęściej spotykane nieefektywności w większości organizacji:
   • powielanie czynności lub informacji,
   • niejasna lub nieprecyzyjna komunikacja prowadząca do błędów,
   • niewłaściwe przygotowanie stanowiska lub narzędzi,
   • wykonywanie zadań na nieaktualnych danych,
   • brak standardu pracy skutkujący stratą czasu i zasobów.

09:30 – 12:00 (Teoria + praktyka). Rodzaje nieefektywności i odpadów w codziennych procesach – analiza branżowa

1. Straty materiałowe:

• Nieprawidłowe wykorzystanie materiałów eksploatacyjnych, wynikające z braku kontroli, nieodpowiedniego przygotowania stanowiska lub nieznajomości procedur.
• Zużycie spowodowane błędami operacyjnymi: niewłaściwe ustawienia urządzeń, błędne raporty, nieaktualne dane, zbędne wydruki, niewłaściwe pakowanie lub niepotrzebne zużycie akcesoriów.
• Nadmierne opakowania lub niewłaściwy dobór materiałów do zadania.

1. Straty czasowe

• Powtarzanie czynności, wykonywanie niepotrzebnych etapów lub prac wynikających z braku standardów.
• Niejasna komunikacja prowadząca do opóźnień i nieporozumień.
• Przerwy technologiczne spowodowane brakiem danych, niewłaściwą organizacją pracy lub niedostępnymi informacjami.

1. Straty energetyczne

• Zbędne korzystanie ze sprzętu, niepotrzebne uruchamianie urządzeń lub pozostawianie ich w trybie pracy, gdy nie są używane.
• Nieoptymalne zarządzanie oświetleniem, wentylacją, klimatyzacją czy urządzeniami elektrycznymi.
• Brak kontroli nad cyklami pracy urządzeń i ich efektywnością.

1. Straty jakościowe

• Błędy wynikające z braku spójnych standardów pracy lub niekompletnej komunikacji.
• Nieprawidłowe wykonanie zadań prowadzące do konieczności poprawek, powtórzeń lub dodatkowych działań naprawczych.
• Brak aktualnych instrukcji i procedur wpływający na jakość wykonywanych czynności.

1. Mini ćwiczenia (3–4 krótkie zadania):

Każdy przypadek przedstawia prostą sytuację operacyjną, w której występują: niepotrzebne zużycie zasobów, błędy danych, nieefektywność komunikacji, zbędne powtórzenia czynności.

Zadania uczestników:

• Określenie, co w danej sytuacji jest stratą lub odpadem.
• Ocena skutków dla czasu pracy, zasobów i kosztów.
• Zaproponowanie jednej prostej zmiany, którą można wprowadzić natychmiast.
• Wyłonienie „Top 5 strat”, które pojawiają się w większości organizacji bez względu na profil działalności.

12:30 – 14:00 (Praktyka) Analiza procesów i identyfikacja punktów strat oraz nieefektywności

1. Wprowadzenie do mapowania procesów — prosta metoda analizy przepływu pracy, obejmująca: wejścia, czynności, decyzje, wykorzystane zasoby oraz efekty końcowe.
2. Wybór procesu do analizy przez uczestników — każdy wybiera fragment własnej pracy (np. realizacja zadania, przygotowanie dokumentu, obsługa narzędzia, przekaz informacji, raportowanie, organizacja stanowiska).
3. Tworzenie mapy procesu krok po kroku:
   • zidentyfikowanie wszystkich działań wykonywanych w danym zadaniu,
   • określenie zasobów wykorzystywanych w poszczególnych czynnościach (materiały, czas, dane, sprzęt, energia),
   • ustalenie punktów wymagających informacji zwrotnej lub współpracy z innymi osobami.
4. Identyfikacja elementów generujących nieefektywność:
   • działania zbędne lub powtarzane,
   • czynności powodujące opóźnienia,
   • miejsca szczególnie podatne na błędy,
   • brak klarownych danych lub procedur,
   • etapy, w których zużywa się więcej zasobów, niż to konieczne.
5. Wyszukiwanie potencjalnych strat:
   • strat materiałowych (nadmierne zużycie, niewłaściwe przygotowanie stanowiska),
   • strat czasowych (oczekiwanie, powielanie czynności, brak przepływu informacji),
   • strat energetycznych (zbędne uruchamianie sprzętu, nieefektywna praca urządzeń),
   • strat jakościowych (niejasne instrukcje, brak standardów pracy, błędy danych).

• Ocena wpływu zidentyfikowanych strat na funkcjonowanie organizacji:
  • konsekwencje kosztowe,
  • wpływ na jakość wykonywanych zadań,
  • wpływ na zużycie zasobów,
  • wpływ na czas pracy i organizację zespołu.

1. Warsztat: opracowanie propozycji usprawnień:
   • określenie działań możliwych do wdrożenia natychmiast (tzw. „quick wins”),
   • wskazanie obszarów wymagających dalszej analizy,
   • zaprojektowanie prostego planu poprawy procesu z wykorzystaniem zasad GOZ i efektywności zasobowej.
2. Podsumowanie bloku:
   • wspólne omówienie najczęściej pojawiających się miejsc strat,
   • dyskusja nad czynnikami, które utrudniają efektywną organizację pracy,
   • zdefiniowanie 3 zmian, które każdy uczestnik może wprowadzić w swoim procesie w ciągu 7 dni.

14:00 – 16:00 (Teora + Praktyka) Cyfrowe narzędzia do monitorowania odpadów, nieefektywności i przepływu informacji

1. Wprowadzenie do cyfrowego monitoringu procesów

• Dlaczego cyfrowy obieg informacji wspiera efektywność zasobową i ograniczanie strat.
• Jak wykorzystywać dane, aby szybciej reagować na odchylenia i błędy.
• Przegląd prostych, dostępnych narzędzi cyfrowych, które można wykorzystać w każdej firmie — niezależnie od wielkości i branży.
• Cyfrowe wskaźniki efektywności: liczba zgłoszonych nieprawidłowości, rodzaj strat i ich częstotliwość, czas reakcji, powtarzalność błędów, poziom zużycia podstawowych zasobów.

2. Praca z cyfrowymi narzędziami – część praktyczna

• Tworzenie prostego formularza zgłoszenia nieefektywności: określenie danych wejściowych (co, gdzie, kiedy, jaki zasób), opis zdarzenia, potencjalny wpływ na koszty lub zasoby,proponowane działanie korygujące.
• Tworzenie cyfrowej checklisty stanowiska pracy (dowolny proces uczestników).
• Zapisywanie i porządkowanie zgłoszeń — wprowadzanie danych do arkusza.
• Łączenie danych w prosty raport: sortowanie, filtrowanie, oznaczanie priorytetów, wyciąganie wniosków z danych.

3. Analiza 10 przykładowych zgłoszeń. Uczestnicy pracują na wcześniej przygotowanym zestawie fikcyjnych zgłoszeń.

• Zadania: rozpoznanie rodzaju straty, ocena jej wpływu, wskazanie czynników, które doprowadziły do nieprawidłowości, zaproponowanie działania naprawczego lub zapobiegawczego.
• Dyskusja: które typy strat pojawiały się najczęściej i dlaczego są trudne do zauważenia w codziennej pracy.

4. Projektowanie indywidualnego mini-systemu reakcji.

• Model: Zauważ → Zgłoś → Zareaguj → Zapobiegaj — zastosowanie w dowolnym miejscu pracy.
• Opracowanie własnego „szybkiego protokołu reakcji” obejmującego: sposób zgłoszenia problemu, określenie odpowiedzialności, minimalny zestaw informacji potrzebny do podjęcia działania, propozycje usprawnień możliwych do wprowadzenia natychmiast.
• Uczestnik określa 2–3 konkretne działania, które wdroży w ciągu 7 dni po szkoleniu, aby ograniczyć straty w swojej pracy.

16:30 – 18:00 (Praktyka) WALIDACJA: Test teoretyczny + obserwacja w warunkach rzeczywistych + wywiad swobodny

1. Test teoretyczny (pisemny / formularz) – 30 minut. Zakres:

• podstawowe pojęcia GOZ i efektywności zasobowej,
• rozpoznawanie rodzajów strat i odpadów,
• identyfikacja nieefektywności w procesach pracy,
• zasady korzystania z prostych narzędzi cyfrowych do monitorowania i raportowania,
• rozumienie wpływu codziennych działań na koszty i środowisko.

Test ma formę: pytań zamkniętych, krótkich pytań opisowych, zestawu sprawdzającego rozumienie pojęć.

2. Obserwacja w warunkach rzeczywistych – 30 minut.

Forma: zadanie praktyczne polegające na analizie uproszczonego procesu lub krótkiego studium przypadku. W ramach obserwacji uczestnik:

• identyfikuje min. 3 rodzaje strat lub nieefektywności,
• wskazuje miejsca szczególnie podatne na błędy,
• ocenia wpływ zjawisk na zasoby, czas i jakość pracy,
• proponuje działania ograniczające straty, zgodne z zasadami GOZ,
• korzysta z prostego narzędzia cyfrowego (formularz/checklista) do odnotowania wyników analizy.

Kryteria oceny: poprawność rozpoznania strat, umiejętność oceny ich skutków adekwatność zaproponowanych działań, umiejętność pracy z danymi i narzędziami cyfrowymi.

3. Wywiad swobodny – 30 minut.

Forma: rozmowa indywidualna z walidatorem.

Zakres sprawdzanych kompetencji:

• rozumienie wpływu swojej pracy na środowisko i zużycie zasobów,
• świadomość roli pracownika w ograniczaniu strat,
• umiejętność refleksji nad własnym procesem pracy,
• gotowość do wdrażania usprawnień,
• znajomość sposobów wykorzystywania danych i narzędzi cyfrowych do poprawy efektywności.

Warunki organizacyjne szkolenia:

Forma szkolenia: Szkolenie realizowane jest w grupach do 16 osób, co umożliwia interaktywną pracę warsztatową, wymianę doświadczeń i indywidualne wsparcie trenera. Program został przygotowany tak, aby był zrozumiały i użyteczny dla każdego pracownika, niezależnie od działu i stanowiska: administracji, produkcji, logistyki, usług, ochrony, transportu czy kadry kierowniczej. Udział w szkoleniu nie wymaga wcześniejszego przygotowania ani specjalistycznej wiedzy – zajęcia są prowadzone w sposób praktyczny i uniwersalny. Każdy uczestnik ma do dyspozycji stanowisko dydaktyczne obejmujące:

• komputer / laptop z dostępem do internetu,
• dostęp do przykładowych formularzy i aplikacji cyfrowych wykorzystywanych do monitorowania nieefektywności,
• zestaw materiałów roboczych (arkusze analizy, karty procesowe, formularze obserwacji),
• przykładowe dane operacyjne i zasobowe do ćwiczeń (czas, materiały, energia),
• drukowane oraz cyfrowe materiały szkoleniowe,
• narzędzia do projektowania map procesów oraz prostych systemów raportowania.

Poziom trudności ćwiczeń praktycznych dostosowywany jest do uczestników, tak aby osoby z różnym doświadczeniem mogły skutecznie rozwijać kompetencje zielone i cyfrowe.

Środowisko nauki i zasady ekologiczne: Szkolenie realizowane jest w oparciu o zasady odpowiedzialnego i zasobooszczędnego działania w miejscu pracy. Materiały i narzędzia wykorzystywane podczas zajęć:

• ograniczają użycie materiałów jednorazowych,
• wykorzystują dokumenty i formularze cyfrowe zamiast drukowanych,
• wspierają oszczędne gospodarowanie energią i zasobami,
• umożliwiają minimalizację odpadów szkoleniowych,
• promują zrównoważone standardy pracy w przedsiębiorstwie.

Czas trwania i przerwy: Szkolenie trwa 10 godzin zegarowych, realizowanych w formule jednodniowej: 08:00–18:00. Przewidziane są obowiązkowe przerwy:

• 12:00–12:30,
• 16:00–16:30.

Przerwy są wliczone do całkowitego czasu szkolenia i służą regeneracji oraz przygotowaniu do kolejnych modułów.

Walidacja efektów uczenia się: Szkolenie kończy się walidacją kompetencji obejmującą:

• Część teoretyczną – test wiedzy z zakresu GOZ, nieefektywności, śladu środowiskowego oraz narzędzi cyfrowych.
• Część praktyczną – analizę uproszczonego procesu i identyfikację strat w warunkach symulowanych.
• Wywiad swobodny – ocenę rozumienia zasad zasobowego podejścia do pracy.

Walidacja odbywa się z zachowaniem rozdzielności procesów szkoleniowych i oceny.

Po pozytywnym wyniku uczestnik otrzymuje certyfikat potwierdzający nabycie kwalifikacji z zakresu „Zarządzania nieefektywnościami i śladem środowiskowym z wykorzystaniem narzędzi cyfrowych”.

Uczestnik szkolenia otrzymuje:

1. Skrypty szkoleniowe obejmujące pełen zakres wiedzy teoretycznej i praktycznej z obszaru gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ), efektywności zasobowej, analizy przepływów, identyfikacji strat oraz wykorzystania narzędzi cyfrowych w monitorowaniu procesów. Materiały zawierają podstawy teoretyczne, przykłady analiz, instrukcje krok po kroku oraz wzory map procesów i formularzy.
2. Notatnik i długopis, umożliwiające zapisywanie kluczowych informacji, wskazówek trenera i własnych obserwacji, wspierając uporządkowanie zdobytej wiedzy oraz odniesienie jej do realiów pracy uczestnika.
3. Komplet materiałów do ćwiczeń praktycznych, w tym: formularze audytowe, karty pracy, przykładowe zestawy danych środowiskowych (energia, woda, materiały, odpady), arkusze do projektowania map przepływów, wzorcowe dashboardy oraz narzędzia do oceny nieefektywności. Umożliwia to pracę w warunkach zbliżonych do rzeczywistych procesów przedsiębiorstw.
4. Dostęp do prezentacji multimedialnych i materiałów cyfrowych, obejmujących schematy procesów, modele przepływów zasobów, instrukcje obsługi narzędzi cyfrowych, quizy utrwalające oraz interaktywne arkusze do analiz. Materiały dostępne są również po zakończeniu szkolenia.
5. Dostęp do stanowisk komputerowych lub tabletów z zainstalowanym oprogramowaniem demonstracyjnym, umożliwiających samodzielne ćwiczenie analiz danych, formułowania zgłoszeń nieefektywności, tworzenia alertów zasobowych oraz projektowania uproszczonych cyfrowych map procesów.
6. Bibliografię i dodatkowe źródła, Uczestnicy otrzymują zestaw aktualnych materiałów źródłowych wspierających rozwijanie kompetencji zielonych i cyfrowych w codziennej pracy operacyjnej. Pakiet obejmuje publikacje, artykuły, narzędzia oraz materiały edukacyjne dotyczące efektywnego wykorzystania zasobów, minimalizowania mikrostrat, organizacji pracy oraz korzystania z cyfrowych narzędzi usprawniających procesy wewnętrzne:

• Publikacje i materiały dotyczące efektywności operacyjnej i zasobooszczędności: „Operational Excellence Essentials” – przegląd kluczowych zasad poprawy efektywności codziennej pracy. „Waste and Efficiency in Workplaces” – opracowanie dotyczące mikrostrat w organizacjach usługowych, administracyjnych i technicznych. „Everyday Resource Efficiency” – materiały o zasobooszczędnym podejściu w rutynowych czynnościach pracownika. „Workplace Efficiency Guide” – praktyczne wskazówki dotyczące organizacji stanowiska pracy, przepływu informacji i eliminowania powtarzalnych błędów. „Behavior-Based Waste Reduction” – publikacja o wpływie zachowań pracownika na zużycie materiałów, czasu i energii.
• Źródła dotyczące organizacji pracy i minimalizowania nieefektywności: Poradniki nt. identyfikacji ukrytych strat w codziennej pracy. Materiały dotyczące standardów pracy i ergonomii stanowiska w różnych typach przedsiębiorstw. Zestawy dobrych praktyk dotyczące komunikacji operacyjnej i współpracy między działami. Artykuły branżowe dotyczące redukcji powtarzalnych czynności i poprawy przepływu informacji. Materiały edukacyjne o usprawnianiu rutynowych procesów oraz o pracy na aktualnych danych.
• Źródła cyfrowe i narzędzia wspierające monitorowanie nieefektywności: Zestaw otwartych narzędzi cyfrowych do analizy prostych zgłoszeń i obserwacji operacyjnych (formularze elektroniczne, checklisty online, dedykowane arkusze). Bazy wiedzy dotyczące podstaw analizy danych operacyjnych w codziennych zadaniach. Przykładowe moduły edukacyjne dotyczące narzędzi cyfrowych wspierających komunikację wewnętrzną. Materiały dotyczące tworzenia prostych raportów operacyjnych i notatek cyfrowych wykorzystywanych w miejscu pracy. Platformy z przykładowymi ćwiczeniami rozwijającymi umiejętność zgłaszania problemów i dokumentowania nieefektywności.
• Materiały uzupełniające : Artykuły o wpływie pracy operacyjnej na zużycie zasobów organizacji. Case studies przedstawiające realne przykłady mikrostrat i ich konsekwencje. Opracowania dotyczące efektywności osobistej i eliminowania zbędnych czynności. Zestaw rekomendowanych źródeł online do poszerzenia wiedzy z zakresu zasobooszczędności, dobrej organizacji pracy oraz podstawowych kompetencji cyfrowych. Materiały dotyczące kultury pracy opartej na odpowiedzialności zasobowej i eliminowaniu nieefektywności.

Szkolenie jest przeznaczone dla wszystkich pracowników przedsiębiorstw sektora MŚP, niezależnie od zajmowanego stanowiska, działu, stażu pracy czy wykształcenia. Program został opracowany w sposób uniwersalny, tak aby nie wymagał wcześniejszej wiedzy na temat środowiska, GOZ, analiz procesowych ani narzędzi cyfrowych. Treści są zrozumiałe i praktyczne zarówno dla pracowników operacyjnych, administracyjnych, technicznych, jak i dla kadry kierowniczej.

Warunkiem uczestnictwa jest:

• gotowość do udziału w ćwiczeniach praktycznych z wykorzystaniem narzędzi cyfrowych oraz materiałów udostępnionych podczas szkolenia.
• otrzymanie dofinansowania na poziomie co najmniej 70% ze środków publicznych. W takim przypadku, zgodnie z § 3 ust.1 pkt.14 Rozporządzenia Ministra Finansów z 20 grudnia 2013 r.(Dz.U. z 2023 r., poz.955), usługa może być zwolniona z VAT.

Usługa rozwojowa realizowana w formie usługi stacjonarnej, zostanie zrealizowana zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa i zaleceniami Ministerstwa Zdrowia i Głównego Inspektoratu Sanitarnego.REkom