Jachtowy Sternik Morski - kurs uprawniający do posługiwania się małym statkiem do 18m długości w strefie przybrzeżnej. Program realizowany jest na podstawie Rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie uprawiania turystyki wodnej.

1. Zakres Usługi (Moduły szkoleniowe)

Usługa 1: Przygotowanie teoretyczne do egzaminu na Jachtowego Sternika Morskiego

Zakres:

• Przepisy morskie i zasady bezpieczeństwa
• COLREG – Międzynarodowe Przepisy o Zapobieganiu Zderzeniom na Morzu
• Locja morska i oznakowanie nawigacyjne
• Nawigacja morska: praca na mapie, namiary, zliczenia, pływy i prądy
• Meteorologia: prognozy, zjawiska pogodowe, zagrożenia
• Ratownictwo morskie i procedury alarmowe
• Budowa jachtu, wyposażenie, silnik jachtowy
• Radiokomunikacja morska (UKF)
• Prawo morskie, przepisy portowe i dokumenty

Usługa 2: Szkolenie praktyczne z manewrowania jachtem morskim

Zakres:

• Podstawowe i zaawansowane manewry pod żaglami
• Manewry portowe na silniku
• Manewr „człowiek za burtą” (MOB)
• Rejs szkoleniowy – pełnienie wachty, prowadzenie jachtu, planowanie trasy
• Refowanie, obsługa żagli i bezpieczeństwo na pokładzie
• Praca z mapą i GPS w warunkach morskich

Usługa 3: Rozwijanie kompetencji dowódczych sternika

Zakres:

• Prowadzenie załogi i komunikacja
• Podejmowanie decyzji w sytuacjach trudnych i stresowych
• Organizacja pracy wachty
• Odpowiedzialność sternika i bezpieczeństwo załogi
• Rozwiązywanie konfliktów i zarządzanie sytuacjami na rejsie

2. Kryteria Weryfikacji

2.1. Weryfikacja wiedzy teoretycznej

Co jest sprawdzane:

• Znajomość przepisów COLREG
• Znajomość locji i oznakowania nawigacyjnego
• Umiejętność wyznaczania pozycji na mapie i rozwiązywania zadań nawigacyjnych
• Rozumienie prognoz pogodowych i meteorologii
• Znajomość zasad bezpieczeństwa i procedur ratunkowych
• Wiedza o konstrukcji jachtu i obsłudze urządzeń

Metody weryfikacji:

• Test pisemny (jednokrotnego i wielokrotnego wyboru)
• Zadania nawigacyjne na mapie
• Krótkie pytania problemowe (opcjonalnie)

Kryteria zaliczenia:

• min. 60–70% poprawnych odpowiedzi w teście (wg ustaleń organizatora)
• prawidłowe rozwiązanie kluczowych zadań nawigacyjnych

2.2. Weryfikacja umiejętności praktycznych

Co jest sprawdzane:

• Prawidłowe wykonanie manewrów pod żaglami: zwroty, zwalnianie, zatrzymanie, praca na wietrze
• Poprawne wykonanie manewrów portowych: podejście i odejście od kei, ciasne manewry
• Umiejętność przeprowadzenia manewru MOB
• Bezpieczne i pewne prowadzenie jachtu podczas rejsu
• Obsługa urządzeń pokładowych i silnika
• Umiejętność nawigacji w praktyce (GPS, mapy, namiary)

Metody weryfikacji:

• Egzamin praktyczny na jachcie
• Obserwacja instruktora według listy kontrolnej
• Ocena umiejętności podczas rejsu szkoleniowego

Kryteria zaliczenia:

• poprawne wykonanie wszystkich kluczowych manewrów
• umiejętność bezpiecznego dowodzenia jachtem
• brak poważnych błędów zagrażających bezpieczeństwu

Metoda potwierdzenia osiągnięcia efektów usługi

Potwierdzenie osiągnięcia efektów uczenia się odbywa się poprzez proces walidacji, obejmujący ocenę wiedzy, umiejętności praktycznych oraz kompetencji społecznych i dowódczych. Walidacja składa się z trzech etapów:

1. Weryfikacja wiedzy teoretycznej

Cel: potwierdzenie opanowania wiedzy niezbędnej do samodzielnego prowadzenia jachtów morskich.

Metody walidacji:

• Test pisemny obejmujący pytania jednokrotnego i wielokrotnego wyboru z zakresu:
  • COLREG
  • locji morskiej
  • nawigacji
  • meteorologii
  • bezpieczeństwa i ratownictwa
  • budowy i wyposażenia jachtu
  • zasad prowadzenia rejsu
• Zadania nawigacyjne na mapie – wyznaczanie pozycji, kursów, dryfu i prądów.

Kryteria potwierdzenia:

• min. 60–70% poprawnych odpowiedzi w teście (zgodnie z przyjętym progiem)
• poprawne wykonanie kluczowych obliczeń nawigacyjnych
• brak istotnych błędów w zakresie bezpieczeństwa

Efekt potwierdzany: uzyskanie wiedzy teoretycznej niezbędnej do prowadzenia jachtu morskiego.

2. Weryfikacja umiejętności praktycznych

Cel: sprawdzenie, czy uczestnik potrafi bezpiecznie manewrować jachtem i podejmować decyzje w warunkach morskich.

Metody walidacji:

• Egzamin praktyczny na jachcie prowadzony przez instruktora według listy kontrolnej.
• Obserwacja podczas manewrów, w tym:
  • manewry pod żaglami (zwroty, zatrzymanie, refowanie)
  • manewry portowe na silniku
  • manewr MOB
  • prowadzenie jachtu podczas rejsu
  • obsługa urządzeń pokładowych
  • praca z GPS i mapą w praktyce

Kryteria potwierdzenia:

• wykonanie wszystkich kluczowych manewrów zgodnie z zasadami bezpieczeństwa
• brak poważnych błędów zagrażających jachtowi lub załodze
• wykazanie umiejętności samodzielnego prowadzenia jachtu

Efekt potwierdzany: nabycie praktycznych umiejętności manewrowania i prowadzenia jachtu morskiego.

3. Weryfikacja kompetencji społecznych i dowódczych

Cel: potwierdzenie, że uczestnik potrafi pełnić funkcję sternika/dowodzącego jachtem.

Metody walidacji:

• Ocena instruktora na podstawie obserwacji zachowań uczestnika w warunkach rejsowych.
• Karta kompetencji społecznych, obejmująca:
  • komunikację z załogą
  • wydawanie poleceń
  • podejmowanie decyzji
  • pracę w zespole
  • odpowiedzialność i radzenie sobie ze stresem
  • organizację pracy wachty

Kryteria potwierdzenia:

• efektywna komunikacja i jasne przekazywanie poleceń
• zachowanie kontroli nad sytuacją i załogą
• adekwatne reakcje w sytuacjach stresowych
• współpraca w zespole na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo rejsu

Efekt potwierdzany: nabycie kompetencji dowódczych i społecznych wymaganych od sternika.

4. Dokumenty potwierdzające osiągnięcie efektów

• Protokół egzaminu teoretycznego
• Protokół egzaminu praktycznego
• Karta umiejętności (checklista)
• Karta kompetencji społecznych
• Zaświadczenie o ukończeniu usługi

5. Wynik walidacji

Uczestnik uzyskuje potwierdzenie osiągnięcia efektów uczenia się, jeśli:

• zda egzamin teoretyczny,
• zaliczy wszystkie elementy egzaminu praktycznego,
• pozytywnie przejdzie ocenę kompetencji dowódczych.

Program szkoleń został opracowany na podstawie wymagań wynikających z:

· Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie uprawiania turystyki wodnej

· Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki oraz Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 22 maja 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków uzyskiwania upoważnienia do przeprowadzania egzaminu potwierdzającego posiadanie odpowiedniej wiedzy i umiejętności z zakresu żeglarstwa oraz warunków kadrowych i organizacyjnych koniecznych do przeprowadzania tego egzaminu

Manewrowanie jachtem na silniku

1. Odejście/podejście do kei

2. Podejście do boi

3. Rzucanie kotwicy

4. Człowiek za burtą

Manewrowanie jachtem na żaglach

1. Zwrot przez sztag

2. Zwrot przez rufę

3. Człowiek za burtą

Terminologia żeglarska

1. Budowa jachtu

2. Ogólna terminologia żeglarska

Prace bosmańskie

1. Umiejętność wykonania i wiedza w zakresie stosowania węzłów:

• ósemka

• ratowniczy

• płaski (prosty)

• wyblinka

• szotowy

• szotowy podwójny

• chwyt stoperowy

• cumowniczy

• wiązanie odbijaczy,

• knagowanie,

• buchtowanie lin

Kotwica

1. Charakterystyka różnych typów kotwic

2. Kotwiczenie (Co należy wziąć pod uwagę)

Bezpieczeństwo

1. Znajomość wyposażenia bezpieczeństwa, jakie powinno znajdować się na jachcie, gdzie

jest umieszczone i jak z niego korzystać (gaśnice, środki ratunkowe, pirotechnika itp.)

2. Bezpieczeństwo ppoż. i gaszenie pożarów

3. Używanie indywidualnych środków ratunkowych, uprzęże i kamizelki rat.

4. Umiejętność nadania sygnału wzywania pomocy przy pomocy stacji UKF

5. Podstawowa wiedza w zakresie procedur ratowniczych, w tym podjęcie przez helikopter

6. Podstawy pierwszej pomocy MPZZM

1. Prawidła 5, 7, 8, 9, 10 oraz 12-19

2. Pozostałe prawidła

Definicja pozycji, kursu i prędkości

1. Szerokość i długość geograficzna

2. Znajomość standardowych terminów nawigacyjnych

3. Namiary i kursy rzeczywiste

Mapy i publikacje nawigacyjne

1. Informacje umieszczone na mapie, symbole na mapie, odzwierciedlenie kierunku i

odległości

2. Powszechnie stosowane publikacje nawigacyjne

3. Korekta map i pomocy nawigacyjnych

Kompasy

1. Deklinacja

2. Sprawdzanie dewiacji

3. Określanie dewiacji kompasu

4. Wykorzystanie kompasów ręcznych

Praca na mapie

1. Określanie pozycji na podstawie utrzymywanego kursu, przebytej odległości i

szacunkowego dryfu i znosu

2. Określanie pozycji z namiarów

3. Wyznaczanie kursu do sterowania z uwzględnieniem dryfu i znosu

Ustalanie pozycji/GPS

1. Źródła linii pozycyjnych

2. Dokładność metod ustalania pozycji

3. Obsługa urządzenia (zalety/wady/zagrożenia)

Pływy i prądy pływowe

1. Ogólne informacje o pływach i zagrożeniach z tym związanych

Znaki nawigacyjne

1. Latarnie, pławy, stawy, charakterystyka świateł

Meteorologia

1. Źródła informacji o pogodzie i ich zastosowanie

2. Znajomość terminów używanych w morskich prognozach pogody, w tym skala Beauforta

jej znaczenie dla małych jednostek

3. Podstawowa znajomość wyżów, niżów i frontów

4. Uwzględnianie kwestii meteorologicznych w planowaniu krótkich rejsów w strefie

przybrzeżnej

Nawigacja przy ograniczonej widoczności

1. Pływanie we mgle

2. Zastosowanie radia UKF z DSC

Pilotaż

1. Wykorzystanie namiarów, nabieżniki

2. System IALA w regionie A

3. Publikacje nawigacyjne

4. Plany nawigacyjne i wejścia do portów

• Odpowiedzialność za zanieczyszczania środowiska i ochrona środowiska morskiego

Podręcznik do szkolenia na stopień Jachtowego Sternika Morskiego

Skrypt szkoleniowy opracowany przez instruktora, zawierający:

• streszczenie najważniejszych zagadnień z COLREG
• zasady locji i oznakowania nawigacyjnego
• kompendium wiedzy z nawigacji morskiej (wzory, schematy, przykłady)
• podstawy meteorologii morskiej
• zasady bezpieczeństwa i ratownictwa
• opis wyposażenia i budowy jachtu

Zestaw przykładowych zadań egzaminacyjnych

Testy kontrolne z odpowiedziami

Rejsy stażowo- szkoleniowe zagraniczne, to głównie konieczność poznania specyfiki innych akwenów,

ukształtowania terenu –wybrzeża, poznania i zrozumienia systemu IALA( nawigacja morska), poznanie i

zdobycie doświadczenia podczas żeglugi, biorąc pod uwagę różnorodności hydrometeorologiczną

związaną ze specyfiką samego akwenu, ale także stałego lądu. Obejmuje cały dział meteorologii.

Również nabycie umiejętności manewrowania dużym jachtem o wadze często ponad 10 ton, wymaga

precyzji w ciasnych małych marinach basenu morza śródziemnego. Tej wiedzy biorąc pod uwagę nasze

wybrzeże oraz kierunki i siły wiatrów, a także małą ilość marin morskich nie zdoła uzyskać kursant, czy

przyszły pretendent do tytułu Kapitana Jachtowego. Ponadto Każdy, kto chce żeglować z ludźmi musi

mieć wiedzę, jak ją wykorzystać, by bezpiecznie poprowadzić rejs zapewniając maximum komfortu i

bezpieczeństwa osobom znajdującym się na pokładzie pływającej jednostki morskiej.

- Jacht pełnomorski typ slup o dł. 50