Studia Podyplomowe Poznań: Psychologia uzależnień

Program zajęć obejmuje 204 godziny zajęć dydaktycznych realizowanych w trakcie weekendów (od piątku po południu do niedzieli; 1-2 zjazdy w miesiącu) w formie wykładów, warsztatów i seminariów. W razie potrzeby jesteśmy gotowi do prowadzenia zajęć w trybie online.

Blok zajęć od 9:00 do 16:00 = 8 godzin dydaktycznych po 45 min + godzina przerwy (2x15 min, 1x30min).

W ramach programu znajdują się trzy bloki tematyczne:

Blok I - Teoria uzależnień (80 h)

1. Teoretyczne koncepcje uzależnienia

• Główne teorie wyjaśniające uzależnienie
• Przyczyny sięgania po środki psychoaktywne
• Skutki uzależnienia, nadużywania oraz używania substancji psychoaktywnych
• Typy osobowości szczególnie narażone na uzależnienie
• Analiza studiów przypadków osób uzależnionych od narkotyków
• Umiejętność wstępnego zdiagnozowania uzależnienia oraz wyjaśnienia jego etiologii

2. Uzależnienia behawioralne

• współczesna definicja uzależnień behawioralnych i ich charakterystyka (hazard, uzależnienie od komputera/gier/internetu, pracoholizm, seksoholizm, zakupoholizm, zaburzenia odżywiania)
• przyczyny uzależnień behawioralnych
• trendy w profilaktyce
• czynniki ryzyka i czynniki chroniące w rozwoju uzależnienia
• podejścia w terapii oraz specyfika kontaktu terapeutycznego z osobą uzależnioną behawioralnie

3. Rodzina z problemem uzależnienia

• Funkcjonowanie rodziny z problemem uzależnienia
• Koncepcja współuzależnienia
• Konsekwencje współuzależnienia (zaniedbanie potrzeb emocjonalnych, przemoc, zaburzenia psychiczne i psychosomatyczne, zaburzenia funkcjonowania społecznego)
• dorosłe dziecko alkoholika - koncepcja DDA, wyjaśnienie pojęcia i kontrowersje wokół tego terminu
• Formy pomocy osobom współuzależnionym
• Motywacja do podjęcia leczenia i efektywność psychoterapii osób współuzależnionych

4. Legalne i nielegalne substancje psychoaktywne

• Dostępne na polskim rynku substancje psychoaktywne; m. in.: marihuana, amfetamina, mefedron, metamfetamina, opiaty, leki psychotropowe, dopalacze, substancje lotne oparte na rozpuszczalnikach
• Rośliny o działaniu odurzającym nie będące pod restrykcją ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii
• Działanie substancji psychoaktywnych oraz ich wpływ na organizm człowieka
• Pierwsza pomoc w przypadku przedawkowania określonych substancji
• rozpowszechnieniu stosowania substancji psychoaktywnych wśród populacji

5. Profilaktyka uzależnień od narkotyków i alkoholu

• Założenia współczesnej profilaktyki uzależnień
• Najważniejsze elementy stylu pracy profilaktyka
• Skuteczny program profilaktyczny a skuteczny profilaktyk
• Czynniki chroniące
• Czynniki ryzyka
• Model tradycyjny a model współczesny w profilaktyce używania substancji psychoaktywnych

6. Formy pomocy osobom uzależnionym oraz podstawy prawne i etyczne

• Charakterystyka dostępnych form leczenia: leczenie ambulatoryjne, terapia indywidualna, punkty konsultacyjne, dzienne ośrodki pomocy psychologiczno-pedagogicznej, poradnie leczenia uzależnień, ośrodki terapii krótko i długoterminowej
• Nowe podejścia w leczeniu uzależnień- Dialog Motywujący oraz podejście w oparciu o redukcję szkód wg. Andrew Tatarsk’yego
• Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z 2005 r. oraz ustawa o ochronie danych osobowych (informacje objęte szczególnymi środkami ochrony)
• Kodeks etyczny w pracy zawodowej. Uniwersalne zasady etyczne w pracy z osobami używającymi lub/i uzależnionymi, współuzależnionymi, chorymi psychicznie, ofiarami przemocy oraz zagrożonymi wykluczeniem społecznym

7. Alkohol- geneza uzależnienia, formy pomocy i terapia

• Geneza uzależnienia od alkoholu
• Podstawowe formy terapii
• Pojecie redukcji szkód w kontekście uzależnienia od alkoholu
• Koncepcja nałogowego mechanizmu regulacji uczuć w/g Mellibrudy
• Wpływ alkoholu na organizm człowieka
• Długotrwałe skutki używania/uzależnienia od alkoholu

BLOK II - Biopsychospołeczne funkcjonowanie osób uzależnionych (58 h)

1. Choroby zakaźne występujące u osób stosujących środki odurzające

• epidemiologia, patogeneza i manifestacja kliniczna m.in.:
  • zakażenia wirusem HIV
  • zakażenia wirusami hepatotropowymi (HAV, HBV, HCV);
  • chorób przenoszonych drogą płciową (kiła, rzeżączka, NGU, inne)
  • wybranych choroby skóry
• odległe powikłania chorób zakaźnych
• możliwości leczenia oraz zapobiegania przedstawianym jednostkom chorobowym

2. Współwystępujące zaburzenia psychiczne- podstawy psychopatologii

• Definicja pojęcia podwójna diagnoza
• Epidemiologia zaburzeń psychicznych wśród pacjentów placówek uzależnień oraz rozpowszechnienie uzależnienia od substancji wśród pacjentów psychiatrycznych
• Etiologia współwystępowania zaburzeń, diagnostyka i postępowanie w przypadku wybranych zaburzeń
• Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania najczęściej występujące u osób uzależnionych, w tym m. In.: schizofrenia; zaburzenia nastroju (zaburzenia depresyjne, zaburzenie dwubiegunowe), zaburzenia lękowe, zaburzenie obsesyjno- kompulsywne
• PTSDS; zaburzenia związane ze stresem
• Zaburzenia zachowania
• Wybrane zaburzenia osobowości (borderline, antyspołeczne, narcystyczne, unikowe i zależne)

3. Neurobiologiczne mechanizmy uzależnień

• neuroprzekaźnictwo synaptyczne i anatomia układu nerwowego
• przewodzenie sygnału i układ nerwowy w ujęciu chemicznym
• obwody nagrody i zaburzenia układu nagrody
• uzależnienie od substancji psychoaktywnych – biologiczne mechanizmy uzależnień:
  • nikotyna
  • alkohol
  • opiaty
  • środki psychostymulujące
  • leki o działaniu uspokajającym
  • marihuana
  • środki halucynogenne i narkotyki klubowe

4. Relacje społeczne a uzależnienie

• rozwój grupy i procesy socjalizacji, normy i role grupowe, procesy grupowe, myślenie grupowe
• metody analizy struktury grupy
• modele grupowego podejmowania decyzji
• wpływ społeczny a manipulacja, manipulacje wykorzystujące automatyzmy, dysonans poznawczy i emocje - przeciwstawianie się im
• syndrom osobowości makiawelicznej, autorytarnej i dogmatycznej
• publiczny konformizm a prywatna akceptacja
• czynniki kształtujące postawy, metody ich zmiany i uodpornienie na zmianę postaw
• teorie i wyznaczniki pomocności, relacje pomiędzy biorcą a dawcą pomocy, metody zwiększania prospołeczności
• definicja i rodzaje agresji interpersonalnej
• konflikt i współpraca międzygrupowa, rodzaje współzależności
• źródła konfliktu; dynamika i konsekwencje konfliktu; kierowanie sytuacją konfliktową; sposoby rozwiązywania konfliktów

BLOK III - Kompetencje osobiste (66 h)

1. Warsztat interpersonalny

• Integracja uczestników
• Poszerzenie świadomości swoich zasobów i deficytów w zakresie budowania relacji z innymi ludźmi
• Większa otwartość w wyrażaniu swoich uczuć i myśli
• Nauka konstruktywnego rozwiązywania konfliktów
• Rozwój umiejętności przyjmowania wsparcia i pomocy
• Weryfikacja możliwości zmiany swoich zachowań
• Lepsze rozumienie zachowań własnych i innych osób w grupie

2. Podstawowe umiejętności pomagania

• Rozwijanie kompetencji służących pomaganiu:
  • Kompetencji interpersonalnych: aktywne słuchanie, odzwierciedlanie, klaryfikowanie, prowadzenie (zadawanie pytań), konfrontowanie, interpretowanie, podsumowywanie
  • Kompetencji emocjonalnych: empatia, wspieranie, niedopuszczanie do pewnych zachowań, świadomość własnych emocji
  • Kompetencji intelektualnych: diagnozowanie, kreatywność, elastyczność, samoświadomość
• Pomaganie bez oporu (wg. Johna Enrighta)

3. Dialog Motywujący w pracy z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym

• Podstawowe założenia Dialogu Motywującego
• Transteoretyczny model zmiany
• Cztery zasady Dialogu Motywującego – wyrażanie empatii, rozwijanie rozbieżności, wykorzystywanie oporu i rozwijanie rozbieżności
• Nauka podstawowych umiejętności rozmowy motywującej –(OARS)
• Typy odzwierciedleń: odzwierciedlenia proste i odzwierciedlenia złożone (odzwierciedlanie wyolbrzymione, odzwierciedlenie uczuć, odzwierciedlenie ujmujące obie strony problemu, odzwierciedlenie prawdziwego znaczenia)
• Rozpoznawanie mowy zmiany i mowy potrzymania
• Praca z oporem
• Praca z ambiwalencją
• Wzmacnianie wiary we własne możliwości
• Doskonalenie umiejętności Dialogu Motywującego w praktyce zawodowej

4. Interwencja w kryzysie

• teoria kryzysu, z wyszczególnieniem kryzysów związanych z uzależnieniem
  • Definicje kryzysu, rodzaje kryzysów (egzystencjalne, rozwojowe, sytuacyjne i środowiskowe)
  • Cechy kryzysu, dynamika kryzysu, modele rozwiązań kryzysu
  • Wydarzenia krytyczne, kryzys psychologiczny, a ryzyko traumy
  • Kryzys chroniczny i stany transkryzysowe
• podstawy interwencji w kryzysie
  • Zadania w interwencji kryzysowej
  • Ocena w interwencji kryzysowej ( rozpoznanie i ocena kryzysu, rozpoznanie i ocena stanów transkryzysowych)
  • Sześcioetapowy model interwencji kryzysowej
  • Narzędzia pomagania w interwencji kryzysowej
  • Procedura interwencji wobec osoby uzależnionej

Studia trwają 2 semestry i można zdobyć 30 pkt ECTS.

Sposób walidacji części usługi prowadzonej zdalnie - zgodnie z programem studiów

Absolwenci otrzymują, przewidziane ustawą, świadectwo ukończenia Studiów Podyplomowych na Uniwersytecie SWPS. 

• Materiały dla uczestników usługi dostarczane są w wersji elektronicznej (pliki PDF, prezentacje, linki do artykułów) oraz/lub materiałów drukowanych koniecznych to przeprowadzenia zajęć.

Wypełnienie internetowego formularza zgłoszeniowego i dostarczenie do realizatora usługi (SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego) przez Kandydata wszystkich wymaganych w procesie rekrutacji dokumentów.

Szczegółowe informację dostępne na stronie: https://swps.pl/oferta/poznan/podyplomowe/psychologia-psychoterapia/psychologia-uzaleznien

Uczelnia zastrzega sobie prawo do nie uruchomienia usługi w przypadku niewystarczającej liczby zgłoszeń.

Przerwy w trakcie zajęć:

• Podczas trwania zajęć przewiduje się przerwy zgodne z potrzebami uczestników, niewliczające się do ogólnej liczby godzin usługi. 

Opłaty:

Cena za studia podana w ramach powyższej Karty Usługi w Bazie Usług Rozwojowych nie obejmuje opłaty rekrutacyjnej w kwocie 300 zł. Opłata rekrutacyjna nie jest wliczana do kwoty czesnego i jest wnoszona przez kandydata na etapie rekrutacji. Absolwenci i studenci Uniwersytetu SWPS są zwolnieni z jej wnoszenia.

Podna cena obowiązuje przy opłacie czesnego w systemie jednorazowym.

Szczegółowe informacje na temat kierunku znajda Państwo pod adresem:

https://www.swps.pl/oferta/poznan/podyplomowe/psychologia-psychoterapia/psychologia-uzaleznien

Warunki techniczne niezbędne do udziału w części usługi realizowanie zdalnie:1) platforma /rodzaj komunikatora, za pośrednictwem którego prowadzona będzie usługa:  narzędzie z pakietu Google G-Suit ( google classroom oraz google meet)2) minimalne wymagania sprzętowe, jakie musi spełniać komputer Uczestnika lub inne urządzenie do zdalnej komunikacji: komputer z  procesorem Intel Pentium 4 lub nowszy, obsługujący SSE2 ,2 GB pamięci RAM, zainstalowany jeden z  systemów operacyjnych Windows  7, 8, 10, macOS 10.9 lub nowszy. Dodatkowo wbudowany lub zewnętrzny mikrofon,opcjonalnie kamera video.(Do obsługi wideo w jakości HD wymagany jest procesor Intel drugiej generacji i3/i5/i7 2,2 GHz, odpowiednik firmy AMD lub lepszy).Android z systemem 5.0 lub nowszy/ iPhone z systemem iOS 11.0 lub nowszy.3) minimalne wymagania dotyczące parametrów łącza sieciowego, jakim musi dysponować Uczestnik:   https://support.google.com/a/answer/1279090 4) niezbędne oprogramowanie umożliwiające Uczestnikom dostęp do prezentowanych treści i materiałów: Przeglądarka Google Chrome lub Mozilla Firefox, Adobe Reader , Pakiet biurowy np Libre Office,Open office lub Microsoft office. 5) okres ważności linku umożliwiającego : bez ograniczeń w trakcie trwania usługi.