Usługa - Nauka języka polskiego jako obcego na wszystkich poziomach zaawansowania

Rozumienie czytanego tekstu

                          Kluczowym elementem koniecznym do kształcenia sprawności czytania jest oczywiście tekst pisany. Ze względu na ograniczone możliwości w zakresie dekodowania języka polskiego na tym poziomie, szczególnie ważne jest odpowiednie dopasowanie tekstu. Dominują tu teksty preparowane, ze względu na to, jak złożony charakter z punktu widzenia gramatyki i stylistyki mają autentyczne teksty występujące w języku polskim. Na poziomie A1 będą więc dominować teksty krótkie (najczęściej kilkuzdaniowe) nastawione bądź na indukcyjną naukę określonych treści lub też na zilustrowanie form poznanych w ramach procesu dedukcyjnego. Pojawiają się tu: pojedyncze napisy (np. nakazy, zakazy, obwieszczenia, ostrzeżenia), a także krótkie teksty użytkowe (np. ogłoszenia, e-maile, kartki pocztowe), narracyjne (np. opowiadania o rodzinie czy wakacjach) i opisowe (np. opisy pomieszczeń, pogody).   

                        W ramach pracy z tekstami w każdym momencie możliwe jest skorzystanie z dodatkowych ćwiczeń. Przed przystąpieniem do czytania tekstu właściwego, możliwe jest zastosowanie takich rozwiązań, jak dyskusja wprowadzająca w temat tekstu czy prezentacja bodźców niewerbalnych związanych z tematyką tegoż;

W trakcie czytania możliwe jest:  zadawanie szczegółowych pytań otwartych na temat treści pojawiających się w tekście; zachęcanie uczniów do zastanawiania się nad możliwym znaczeniem pojawiających się nowych elementów; stosowanie prostych ćwiczeń typu „prawda-fałsz”; stosowanie zadań wielokrotnego wyboru; stosowanie zadań polegających na porządkowaniu fragmentów tekstu;  

 Po zakończeniu lektury możliwe jest przetestowanie poziomu zrozumienia tekstu za pomocą dyskusji lub ćwiczeń, takich jak ćwiczenia typu „prawda-fałsz”, zadania wielokrotnego wyboru, pytania otwarte, ćwiczenia na uzupełnianie luk bądź uzupełnianie tekstu uprzednio przedstawionymi wyrazami. 

           Przy kształceniu tej sprawności dominują zadania wymagające od ucznia pracy indywidualnej, takie jak ciche i głośne czytanie czy wykonywanie ćwiczeń związanych z tekstem. Lektor może oczywiście wprowadzić tu również zadania przeznaczone dla par lub nawet małych grup, związane z lekturą i opracowaniem danego tekstu. Kluczowe jest właściwe rozpoznanie potrzeb i możliwości uczniów.

6.2. Umiejętność pisania              

          Na poziomie A1 uczeń zaczyna tworzyć na podstawie prostych struktur składniowych 

nieskomplikowane i krótkie teksty o charakterze opowiadań, opisów i dialogów. Pisanie na tym poziomie ma przede wszystkim charakter odtwórczy i polega na tworzeniu tekstów na bazie prezentowanych wcześniej przykładów. Docelowo uczeń ma za zadanie nabyć umiejętność samodzielnego redagowania poprawnych w zakresie gramatyki i stylistyki tekstów przewidzianych na dla poziomu. W związku z zadaniowym charakterem procesu dydaktycznego, tematyka tekstów wiąże się ściśle z życiem codziennym i czynnościami dobrze uczniom znajomymi.

                         Na tym poziomie dominuje technika pisania kontrolowanego realizowana poprzez takie ćwiczenia, jak zadania wielokrotnego wyboru, zadania na udzielanie prostych odpowiedzi na  pytania, zadania na uzupełnianie luk w podanym tekście czy przekształcanie podanych form gramatycznych;

           Technika pisania sterowanego może być stosowana tylko w ograniczonym stopniu, w postaci zadań na tworzenie takich tekstów jak opis miejsca, e-mail/list czy szkolne wypracowanie.

          Nie jest wskazane stosowanie technik pisania wolnego na tym etapie edukacji.

                      W rozwijaniu tej sprawności dominują zadania wymagające od ucznia pracy indywidualnej, możliwe jest jednak, szczególnie na wczesnym etapie nauki, ćwiczenie tej sprawności w parach bądź większych grupach. Podstawowym typem zadania kształcącego sprawność pisania, jest zadanie otwarte, wymagające od ucznia samodzielnego zredagowania określonego tekstu.

6.3. Rozumienie ze słuchu

                    Szczególny nacisk kładziony jest na naukę prawidłowego rozpoznawania dźwięków języka polskiego, ze względu na znaczny poziom skomplikowania polskiego systemu konsonantycznego. Uczeń stopniowo, w toku kształcenia, zaczyna rozpoznawać struktury o większym poziomie skomplikowania – pojedyncze słowa i zdania, by w końcu nabyć umiejętność  recepcji złożonych tekstów. Kształceniu tej trudnej zdolności służą liczne techniki pracy.

        Podstawą kształcenia umiejętności rozumienia ze słuchu jest rejestrowany tekst mówiony. Inicjowana dyskusja na temat związany z treścią tekstu jest dobrym sposobem na wprowadzenie do słuchania.

W trakcie słuchania możliwe jest :  zadawanie szczegółowych pytań otwartych dotyczących treści pojawiających się w tekście; zachęcanie uczniów do zastanawiania się nad możliwym znaczeniem pojawiających się nowych elementów; stosowanie prostych ćwiczeń typu „prawda-fałsz”; stosowanie zadań wielokrotnego wyboru; stosowanie zadań polegających na porządkowaniu fragmentów tekstu;  

Po zakończeniu słuchania możliwe jest przetestowanie poziomu zrozumienia tekstu za pomocą dyskusji lub ćwiczeń, takich jak ćwiczenia typu „prawda-fałsz”, zadania wielokrotnego wyboru, pytania otwarte, zadania na uzupełnianie luk, zadania na zapisywanie nowych słów albo czytanie tekstu na role.

            Teksty pojawiające się na tym poziomie to krótkie dialogi bądź monologi o ściśle określonym zakresie tematycznym, wynikającym z treści nauczania właściwych dla poziomu A1.   

6.4. Umiejętność mówienia

                        Podstawowym celem kształcenia tej sprawności, jest umożliwienie uczniom  podejmowania określonych działań językowych, prowadzących do realizacji wyznaczonych wcześniej celów. Uczniowie kształcą umiejętności w zakresie produkcji językowej, opierając się na swoich kompetencjach lingwistycznych – w ramach produkcji poruszają się w sferze znanych sobie elementów języka i uczą się, jak wykorzystać poznane schematy składniowe i wyrażenia do stworzenia całościowego teksu.

            Nauka ma początkowo charakter odtwórczy - uczniowie zapoznają się z gotowymi tekstami, by następnie formułować podobne, własne wypowiedzi. Po wstępnym zapoznaniu się z danym schematem, mają już możliwość samodzielnego produkowania własnych realizacji.

           Na poziomie A1 uczniowie mają okazję tworzyć m.in. proste opisy (pomieszczeń, ubioru, czy pogody), opowiadania (o podróżach, wakacjach, spotkaniach czy rodzinie), dialogi i polilogi (w restauracji, sklepie, w sytuacji zapoznawczej). Uczniowie powinni też nabyć umiejętność wyrażania opinii na znany temat w kilku prostych zdaniach, zbudowanych na bazie nieskomplikowanych schematów takich jak „myślę, że X, bo Y”. Ważne jest też położenie stosownego nacisku na naukę podstawowych zwrotów metajęzykowych – uczeń powinien umieć zasygnalizować nieporozumienie, poprosić o powtórzenie czy o to, żeby rozmówca mówił wolniej.

              Na tym poziomie umiejętność mówienia jest rozwijana za pomocą dyskusji/wypowiedzi sterowanej, mającej najczęściej formę ciągu pytań i odpowiedzi, ściśle kontrolowanej przez lektora. Możliwe jest tu wprowadzenie elementów dramy – uczniowie mogą symulować sytuację komunikacyjną i odgrywać w niej określone role. Bardzo ważny jest też charakter stymulusów wykorzystywanych w procesie nauki mówienia – szczególnie efektywne okazuje się tu wykorzystanie materiałów ikonograficznych.